Podsumowanie Ekspresowej Oceny Zagrożenia Agrofagiem dla Keiferia lycopersicella
Obszar PRA: Polska
Opis obszaru zagrożenia: W przypadku upraw polowych pomidora – obszar południowej i południowo-zachodniej Polski, natomiast uprawy szklarniowe na terenie całego kraju.
Główne wnioski: K.lycopersicellajestszkodnikiem głównie pomidorów ibakłażana, które sąważnymiuprawamina obszarzePRA. Do tej pory najbardziej poważneszkodyodnotowywanow Ameryce Północnej. Wprzypadku wprowadzeniaprawdopodobieństwo uszkodzeń będzienajwyższe w rejonieMorza Śródziemnego, a także wszędzie tam, gdziesą uprawianeroślinyżywicielskiew warunkachchronionych. Prawdopodobieństwo przeniknięcia bez podjęcia środków fitosanitarnych jest wysokie. Głównym powodem takiej sytuacji jest import owoców pomidora z krajów, w których występuje K. lycopersicella. Poważnym zagrożeniem będą sytuacje, w których pakowanie owoców importowanych będzie miało miejsce w bliskim sąsiedztwie upraw roślin żywicielskich. Z dużym prawdopodobieństwem szkodnik może przenosić się wraz z sadzonkami oraz opakowaniami (skrzyniami, pudełkami) wykorzystywanymi do zbierania i pakowania pomidorów i bakłażana, dlatego środki fitosanitarne są niezbędne już na etapie rozładunku importowanych owoców. Działania zmierzające do wykrycie agrofaga w miejscu produkcji w szczególności wymagają stosowania pułapek feromonowych w celu sprawdzenia obecności lub braku szkodnika. Należy stosować sadzonki wolne od szkodnika. Produkcja sadzonek powinna odbywać się pod ścisłą kontrolą w monitorowanych szklarniach.Przez cały okres wegetacji należy prowadzić inspekcje wizualne i dodatkowo monitorować szkodnika za pomocą pułapek feromonowych. W czasie produkcji powinny być stosowane rygorystyczne środki sanitarne, w tym usuwanie resztek roślinnych z wcześniejszej uprawy. Przenoszenie ipakowaniepowinno odbywać sięw miejscu produkcji wolnym od szkodnika i stosowane powinny byćtylkonowe opakowania. W przypadku pomidorów usunięcie części zielonych pozwoli na lepsze wykrywanie porażonych owoców. Możliwą opcją zwalczania wydaje się zastosowanie układowych środków owadobójczych przed wywozem, jednak ich skuteczność nie jest na chwilę obecną w pełni udokumentowana. Również zastosowany okres kwarantanny przed wysyłką byłby zbyt długi dla kondycji sadzonek pomidora i bakłażana. Teoretycznie istnieje niskie ryzyko w przypadku importowania przesyłek pomidorów w okresie zimowym (temp. poniżej 5°C) przeznaczonych do bezpośredniego przetwarzania lub bezpośredniego spożycia (K. lycopersicella nie przeżywa na zewnątrz w niższych temperaturach). Usunięcie części zielonych również pozwoliłoby potencjalnie zredukować ryzyko przemieszczenia agrofaga. Innym rozwiązaniem może być natychmiastowe przetwórstwo owoców i niszczenia odpadów (np. przez spalanie), jednak jest to trudne do kontrolowania w praktyce. Wymienione powyżej sposoby panel ds. środków fitosanitarnych uznał jednak za niewystarczające by zagwarantować przepływ przesyłek całkowicie wolnych od szkodnika.
Ryzyko fitosanitarne na zagrożonym obszarze (Indywidualne oceny prawdopodobieństwa przeniknięcia i zasiedlenia oraz wielkości rozprzestrzenienia i wpływu dostarczono w treści dokumentu)
wysokie
X
średnie
☐
niskie
☐
Poziom niepewności oceny (patrz Q 17 w celu uzasadnienia oceny. Indywidualne oceny niepewności przeniknięcia, zasiedlenia, rozprzestrzenienia i wpływu dostarczono w treści dokumentu)
