Podsumowanie Analizy Zagrożenia Agrofagiem (Ekspres PRA) dla wirusa pstrej mozaiki pomidora (Tomato mottle mosaic virus, ToMMV)

Obszar PRA: Rzeczpospolita Polska

Opis obszaru zagrożenia: Rośliny żywicielskie wirusa, w tym gatunki: uprawne (pomidor, papryka, bakłażan), ozdobne (bieluń, gomfrena kulista, złocień wieńcowy, miechunka, petunia, werbena pospolita) oraz chwasty (psianka czarna, komosa ryżowa) występują powszechnie na całym obszarze PRA, na polach na otwartym terenie, w uprawach pod osłonami oraz w przydomowych ogródkach. Zwiększone ryzyko występowania ToMMV może pojawić się zwłaszcza na terenie gospodarstw produkcji towarowej (uprawy szklarniowe) zlokalizowanych głównie w województwach: mazowieckim, wielkopolskim, małopolskim, łódzkim i kujawsko-pomorskim.

Tomato mottle mosaic virus (ToMMV) ma zróżnicowany zakres roślin żywicielskich, obejmujący zarówno gatunki uprawnych roślin psiankowatych (pomidor, papryka, bakłażan), rośliny ozdobne (bieluń, gomfrena kulista, złocień wieńcowy, petunia, werbena), jak i chwasty (komosa ryżowa, psianka czarna, rzodkiewnik pospolity), które występują na całym terenie PRA. Wirus powoduje pogorszenie kondycji roślin, ogranicza kwitnienie i wytwarzanie owoców, przyczyniając się do spadku ilości i jakości plonów. Tak jak inne tobamowirusy także ToMMV bardzo łatwo rozprzestrzenia się mechanicznie z sokiem poprzez kontakt ze skontaminowanymi narzędziami, ubraniami, poprzez kontakt pomiędzy roślinami rosnącymi obok siebie. Na dalsze odległości wirus może zostać przeniesiony wraz z zainfekowanym materiałem rozmnożeniowym (sadzonki, materiał do szczepień), z owocami bądź resztkami chorych roślin, z porażonymi roślinami ozdobnymi. Tak jak w przypadku innych tobamowirusów, istnieje duże prawdopodobieństwo, że także ToMMV może być przenoszony wraz z pyłkiem podczas zapylania przez trzmiele ziemne (Bombys terrestris).
W sytuacji przedostania się wirusa na nowe lokalizacje na terenie PRA wraz z zainfekowanym materiałem roślinnym lub poprzez zawleczone, infekcyjne owady może dojść do rozwoju infekcji, która potencjalnie spowoduje straty w jakości i ilości plonów takich roślin uprawnych jak: pomidor, papryka oraz bakłażan. Ochrona roślin przed chorobami wirusowymi polega na systematycznej kontroli materiału roślinnego sprowadzanego do kraju oraz na likwidowaniu zainfekowanych roślin oraz owadów zapylających, których osobniki mogą bytować na roślinach bądź owocach w celu wyeliminowania wszelkich źródeł wirusa.

Ryzyko fitosanitarne dla zagrożonego obszaru

(indywidualna ranga prawdopodobieństwa wejścia, zadomowienia, rozprzestrzenienia oraz wpływu w tekście dokumentu)

Wysokie

Średnie

Niskie

Poziom niepewności oceny:

(uzasadnienie rangi w punkcie 18. Indywidualne rangi niepewności dla prawdopodobieństwa wejścia, zadomowienia, rozprzestrzenienia oraz wpływu w tekście)

Wysoka

Średnia

Niska

Inne rekomendacje:

·                Brak