Raport EPPO - maj 2013

  Nowe stanowiska organizmów kwarantannowych z list A1 i A2 EPPO:

  1.  Pierwsze stwierdzenie Erwinia amylovora (lista EPPO A2) w Tunezji. Zarazę ogniową powodowaną przez Erwinia amylovora zaobserwowano po raz pierwszy na kwiatach i młodych pędach gruszy (Pyrus communis cv. „Alexandrine”) w maju 2012. Z badań przeprowadzonych w 2013 roku wynika że choroba rozprzestrzeniła się na kolejne prowincje. Urzędowy program kontroli jest opracowywany przez tunezyjską Służbę Ochrony Roślin i obejmuje zniszczenie najbardziej zakażonych drzew, oraz oczyszczanie zainfekowanych gałązek i użycie fungicydu zawierającego miedź na drzewach zainfekowanych w mniejszym stopniu (2013/095).
  2. Pierwsze stwierdzenie Erwinia amylovora (lista EPPO A2) w Kazachstanie i Kirgistanie. W Kazachstanie, objawy przypominające te powodowane przez zarazę ogniową obserwowali plantatorzy jabłek i gruszek w obwodzie ałmackim od 2008 roku. W 2011 roku przeprowadzono badania w regionach Enbekshikazakh (obwód ałmacki) i Merky (obwód żambylski). Analizy laboratoryjne przeprowadzone przez Departament Ochrony Upraw Owoców i Warzyw Kazachskiego Instytutu Ochrony Roślin i Kwarantanny, oraz przez All-Russian Plant Quarantine Centre potwierdziły obecnośc E. amylovora w kilku próbkach gruszek (Pyrus communis cv. „Talgarskaya krasavitsa” i jabłek (Malus domestica cvs. „Aport”, „Starcrimson” I „Golden Delicious”). Po tej pierwszej identyfikacji patogena, zainicjowano krajowy program badań na głównych obszarach, gdzie zlokalizowane są sady jabłoni i grusz w Kazachstanie. W 2012 r. badania wykazały, że ognisko zarazy ogniowej było ograniczone do regionu Enbekshikazakh (obwód ałmacki). Podjęto odpowiednie środki w celu zwalczenia choroby i powstrzymywania jej rozprzestrzeniania obejmujące m.in.: niszczenie zainfekowanych drzew, a także zabiegi z użyciem związków miedzi. Uruchomiono kampanię informacyjną (telewizja, radio, czasopisma, gazety i internet), oraz podjęto badania w dziedzinie diagnostyki i epidemiologii zarazy. Źródło infekcji E. amylovora w Kazachstanie jest nieznane. Choroba mogła zostać zawleczona z sadzonkami jabłoni i grusz lub roślinami ozdobnymi pochodzącymi z krajów, gdzie E. amylovora występuje. Jednak patogen może również rozprzestrzeniać się naturalnie, tak został niedawno znaleziony w regionach graniczących z Kirgistanem. W Kirgistanie zaraza ogniowa pierwszy raz została wykryta w 2008/2009 w obwodzie czujskim, a w 2011 roku znaleziono patogena także w obwodzie Issykkulskim (2013/096).
  3. Pierwsze wykrycie Ralstonia solanacearum (lista EPPO A2) na pomidorach w Gruzji. W czerwcu 2010 roku więdnięcie sadzonek pomidora (Solanum lycopersicum) spowodowane przez chorobę bakteryjną (powodującą nawet 100% szkody) zostało zgłoszone przez rolników z zachodniej Gruzji (region Megrelia i Górna Swanetia). Według obserwacji poczynionych przez plantatorów także rośliny oberżyny (Solanum melongena) i pieprzu (Capsicum annuum) mogły być porażone przez tego samego patogena. W rejonie Imereti więdnięcie i przebarwienia zaobserwowano u roślin pomidora w 2010 i 2011. Badania laboratoryjne (PCR, profile kwasów tłuszczowych, testy patogeniczności) potwierdziły obecność Ralstonia solanacearum w porażonych roślinach pomidora (2013/097).
  4. Pierwsze wykrycie Ralstonia solanacearum (lista EPPO A2) na pomidorach w Meksyku. Od czerwca 2010 roku, objawy bakteryjnego więdnięcia obserwowano w kilku szklarniowych pomidorów (Solanum lycopersicum) w co najmniej pięciu okręgach w stanie Morelos w Meksyku. Badania laboratoryjne (PCR, testy patogeniczności) potwierdziła obecność bakterii. Należy zauważyć, że chorobę obserwowano w szklarniach, w których panowały wysokie temperatury (35-50 °C) i wysoka wilgotność (powyżej 80%), oraz że uprawy pomidorów na polach nie zostały naruszone (2013/098).
  5. Wykrycie Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus (lista EPPO A2) w Finlandii. Bakteria została znaleziona na 2 polach ziemniaków (Solanum tuberosum cvs. „Matylda” i „Asterix”) w styczniu i lutym 2013 roku. Pochodzenie tych infekcji nie jest znane. Na porażonych polach zastosowano środki fitosanitarne zgodnie z dyrektywą UE 2006/56/WE (2013/099).
  6. Wykrycie Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli (lista EPPO A2) w Czechach. Na początku kwietnia 2013 roku, Służby Ochrony Roślin Republiki Czeskiej na wniosek spółki magazynującej nasiona w Smržice (Województwo morawsko-śląskie) przebadały nasiona fasoli (Phaseolus vulgaris). Badania laboratoryjne (analiza kwasów tłuszczowych (FAME) i testy patogeniczności) potwierdziły obecność Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli w nasionach odmiany Phaseolus vulgaris „Laurina”. Zainfekowana partia nasion (łącznie 945 kg) została przywieziona z Polski. Pod koniec kwietnia, kolejna partia nasion (P. vulgaris cv. „Zenit”, 175 kg) przywieziona z Węgier także była porażona przez X. axonopodis pv. phaesoli. W obu przypadkach, zainfekowane nasiona zdyskwalifikowano jako materiał siewny (2013/100).
  7. Ogniska Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis w Sardynii i Lacjum we Włoszech. W marcu 2013 roku bakteria została znaleziona podczas urzędowych badań w 5 gospodarstwach (ogółem powierzchnia szklarni wynosiła 15 000 m²) na uprawach pomidorów konsumpcyjnych, w prowincji Cagliari (region Sardynii). Bakterie wykryto metodą PCR na Solanum lycopersicum cvs. „Bubu” i „Arawak”. Źródła tej infekcji jeszcze nie zidentyfikowano, ale istnieje podejrzenie, że zakażone były nasiona lub podłoże. Regionalne Służby Ochrony Roślin zastosowały następujące środki fitosanitarne: zniszczenie upraw, dezynfekcja, solaryzacja gleby i uprawa roślin nie będących roślinami żywicielskimi bakterii. Dodatkowe badania będą prowadzone w miejscach produkcji pomidorów i szkółkach. W kwietniu 2013 roku bakteria została znaleziona także w prowincji Latina (region Lacjum) podczas urzędowych badań, w 1 szklarni (około 1 000 m²) z pomidorami uprawianymi na owoce. Bakterię wykryto według protokołu diagnostycznego EPPO PM7/42 w pomidorze odmiany „Portento”. Źródłem choroby prawdopodobnie były zakażone nasiona. Zastosowano następujące środki fitosanitarne: zniszczenie upraw, dezynfekcję urządzeń i maszyn, naświetlania gleby i uprawa roślin nie będących roślinami żywicielskimi bakterii (2013/101).
  8. Aktualna sytuacja „Candidatus Phytoplasma mali” (związanej z proliferacją jabłoni – lista EPPO A2) w Belgii. W trakcie projektu badawczego przeprowadzonego od lutego 2009 roku do stycznia 2011 roku, fitoplazmę wykryto w próbkach pobranych z drzew w 11 komercyjnych i prywatnych sadach jabłoniowych (położonych w 6 różnych prowincjach), a także w owadzich wektorach patogena schwytanych w 2 sadach jabłoniowych (patrz EPPO RS 2011/132). W związku z tymi wynikami, przeprowadzono szerokie i systematyczne badania w latach 2011-2012 w 87 szkółkach jabłoni. W 2011 roku, pobrano 368 próbki (każda składa się z 20 liści z 4 różnych drzew) w 60 szkółkach, a w 2012 roku, pobrano 418 próbki w 52 szkółkach. Próbki testowano (PCR) w krajowym laboratorium referencyjnym. „Ca. P. Mali” wykryto w 5 szkółkach zlokalizowanych w prowincji West-Vlaanderen, Luksemburg i Hainaut. Wszystkie porażone drzewa zostały zniszczone i zastosowano odpowiednie środki fitosanitarne w dotkniętych przedsiębiorstwach. Monitoring występowania „Ca. P. Mali” będzie kontynuowany w 2013 roku (2013/102).
  9. Ponowne wykrycie Diaporthe vaccinii (lista EPPO A2) w Holandii. Obecność patogena, odnotowano po raz pierwszy w Holandii w 2006 roku (EPPO RS 2009/130). Grzyb został wówczas wykryty na jednej roślinie borówki wysokiej (Vaccinium corymbosum) w Horst (prowincja Limburgia). Ponieważ roślinę zniszczono, a patogen nie został wykryty podczas kolejnych badań w innych zakładach stwierdzono, że infekcja się nie rozprzestrzeniła. Jednak w maju 2011 roku, objawy uszkodzenia powodowane przez D. vaccinii zaobserwowano w innym zakładzie uprawiającym V. corymbosum znajdującym się na tym samym obszarze (America-Horst, prowincja Limburg). W czerwcu 2011 roku, objawy porażenia stwierdzono również na borówce czarnej (V. myrtillus) na wrzosowiskach lasu w pobliżu Ede, w prowincji Gelderland. Uważa się, że regularne przywożenie sadzonek roślin z rodzaju Vaccinium z Ameryki Północnej (gdzie grzyb występuje) stanowi prawdopodobną ścieżkę wprowadzenia patogenu. To kolejny przypadek wykrycia D. vaccinii w regionie EPPO, wcześniej zgłaszały jego obecność także Niemcy, Litwa, Rumunia i Wielka Brytania. W 2013 roku, będą prowadzone badania w zakładach produkcyjnych i na terenach zielonych aby lepiej określić rozkład D. vaccinii w Holandii. Zakażone rośliny zostaną zniszczone (2013/104).
  10. Nowe stanowisko Rhynchophorus ferrugineus (Coleoptera: Curculionidae – lista EPPO A2) we Francji. Szkodnik został znaleziony w departamencie Morbihan (region Bretania). Wcześniej R. ferrugineus odnotowano jedynie z południowej Francji (wybrzeże Morza Śródziemnego i Corse). Szkodnika stwierdzono na 8 palmach (Phoenix canariensis i Washingtonia robusta) uprawianych w prywatnych ogrodach w gminach Ploemeur, Larmor-Plage, Locmiquélic, Moreac, Plaudren i Lorient. Badanie pochodzenia roślin wykazało, że zaatakowane P. canariensis należały do partii zaimportowanej ze szkółki z Hiszpanii. Inspekcje wykazały, że wszystkie palmy z tej przesyłki, były porażone przez szkodnika. Badania są kontynuowane w celu wykrycia innych palm pochodzących z tego samego źródła. Służby Ochrony Roślin Hiszpanii zostały poinformowane o zaistniałej sytuacji. Wszystkie zainfekowane palmy zostały zniszczone (przez spalenie pod urzędowym nadzorem) i zostały podjęte odpowiednie działania fitosanitarne zgodnie z przepisami UE 2007/365/WE (2013/107).

 

Aktualna sytuacja wybranych organizmów kwarantannowych

  1. Pierwsze stwierdzenie Diplocarpon mali (anamorpha: Marssonina coronaria) w Niemczech: dodanie gatunku do listy alertowej EPPO. Służby Fitosanitarne Niemiec poinformowały Sekretariat EPPO o znalezieniu Diplocarpon mali na swoim terytorium. W sierpniu i wrześniu 2012 roku na jabłoniach (Malus domestica cv. „James Grieve”) w kilku miejscach w Hesji i Badenii-Wirtembergii pojawiły się  czarne plamy na liściach i wystąpiła defoliacja. Badania wykazały, że choroba powodowana jest przez D. mali, który został zidentyfikowany na podstawie cech morfologicznych. Pochodzenie patogenu nie jest znane, ale przyjmuje się, że mógł zostać sprowadzony kilka lat temu. Objawy choroby obserwowano już w roku 2010 i 2011 (Hinrichs-Berger & Müller, 2012). W niektórych miejscach porażone drzewa były spryskiwane środkami grzybobójczymi. Na razie nie jest jasne, jakie środki można zastosować, aby skutecznie powstrzymać rozprzestrzenianie się patogenu. Wykonano szybkie PRA dla Diplocarpon mali przez Niemieckie Służby Ochrony Roślin, w którym stwierdzono, że gatunek ten przedstawia średnie ryzyko dla Niemiec, chociaż skuteczność środków fitosanitarnych zapobiegających dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby została zakwestionowana (2013/103).
  2. Pierwsze wykrycie Spiranthes mosaic virus 3 (Potyvirus, SpMV3) w Wielkiej Brytanii. Wirus został wykryty na roślinach płomyka wiechowatego (Phlox paniculata) w centrum ogrodniczym w Basingstoke (Hampshire). Rośliny zostały rozmnożone wegetatywnie w szkółce w Wielkiej Brytanii, natomiast rośliny macierzyste sprowadzono 4 lata temu z Holandii. Na razie nie jest znane źródło zakażenia. Wszystkie rośliny w pomieszczeniach w których znajdowały się porażone okazy zostały poddane działaniu środków owadobójczych, aby uniknąć roznoszenia wirusa przez mszyce. Rośliny będą monitorowane pod kątem wystąpienia objawów choroby. Będą także prowadzone badania w celu odnalezienia innych roślin płomyka, które mogły być wysyłane do innych centrów ogrodniczych. Jak dotąd, ten wirus odnotowano jedynie w USA, gdzie infekuje zarówno Phlox spp. (Polemoniaceae) i Spiranthes cernua (Orchidaceae) (2013/105).
  3. Pierwsze stwierdzenie Heterodera zeae (lista alertowa EPPO) w Grecji. Mątwik kukurydzy został po raz pierwszy opisany w 1970 roku w Indiach, gdzie jest groźnym szkodnikiem kukurydzy (Zea mays). Gatunek ten został następnie znaleziony w Pakistanie (1980), Egipcie (1981), USA (1981), Tajlandii (1995), Nepalu (2001) i Portugalii (2002). W Grecji nicienia znaleziono w próbkach gleby z Paleochori Kavallas (północna Grecja), zebranych w 2009 roku z pola na którym uprawiano kukurydzę. Analiza laboratoryjna (cechy morfologiczne, badania molekularne) potwierdziły obecność Heterodera zeae w próbce (2013/106).
  4. Pierwsze wykrycie Halyomorpha halys (Heteroptera: Pentatomidae - lista alertowa EPPO) we Włoszech. We wrześniu 2013 roku jeden osobnik dorosły został schwytany w pułapkę świetlną w miejscowości Magreta di Formigine (prowincja Modena, region Emilia-Romania). Inne okazy zebrane na obszarach miejskich Modeny są obecnie oznaczane. Na razie nie podjęto żadnych oficjalnych środków kontroli, ale będą prowadzone badania, aby wyznaczyć obszar występowania owada i ewentualnego wpływu gospodarczego (2013/108).
  5. Halyomorpha halys rozprzestrzenia sią w regionie EPPO. Po raz pierwszy odnotowano szkodnika w Szwajcarii, w pobliżu Zurychu w lecie 2007 roku (RS 2008/199). Owad jest obecnie podawany z kantonów Basel-Stadt, St Gallen i Schaffhausen. W Niemczech, H. Halys po raz pierwszy znaleziono w listopadzie 2011 roku w mieście Konstancji (Badenia-Wirtembergia). We Francji szkodnika znaleziono w Alzacji w 2012 roku (2013/109).
  6. Pierwsze stwierdzenie Aleuroclava aucubae (Hemiptera: Aleyrodidae) we Francji. W kwietniu 2013 roku liczne puparia zostały odkryte na Citrus sp. w prywatnym ogrodzie w Corse (departament Haute-Corse). Pochodzenie szkodnika w Corse nie jest znane. Nie podjęto szczególnych środków fitosanitarnych. A. aucubae jest polifagicznym gatunkiem, który prawdopodobnie pochodzi z Azji. W ciągu ostatniej dekady został wprowadzony do USA (Kalifornia w 2002 r.) oraz w następujących krajach europejskich: we Włoszech w 2007 roku, a na Słowenii w 2011 roku. Służby Ochrony Roślin Francji uznały, że byłoby wskazane, aby śledzić rozprzestrzenianie tego gatunku w regionie EPPO (2013/1010).

 

EPPO opublikowała plakat „Nie ryzykuj” wraz z ulotką. Ten plakat został zatwierdzony oficjalnie przez Komitet Wykonawczy EPPO w kwietniu 2013 roku, a przekazany do Służb Ochrony Roślin wszystkich krajów członkowskich EPPO w maju 2013 roku. Celem tej kampanii jest podniesienie świadomości społecznej na temat zagrożeń związanych z przewożeniem roślin i związanych z nimi szkodników w ruchu międzynarodowym i zachęcać do odpowiedzialnego zachowania. Plakat powinien być prezentowany w portach lotniczych lub innych miejscach, w których podróżujący za granicę będą mogli go zobaczyć (np. porty, dworce, biura podróży, ambasady). Pliki PDF plakatu i ulotki można pobrać ze strony internetowej EPPO. http://www.eppo.int/PUBLICATIONS/poster/poster&leaflet.htm

 

 

 

Więcej szczegółów dostępnych w EPPO Reporting Service No. 05 Paris, 2013-05-01- pobierz

 

Aktualności